Mỗi kỳ World Cup luôn là cơ hội để người hâm mộ chiêm ngưỡng màn trình diễn đỉnh cao của những đội tuyển mạnh Brazil, Đức, Pháp hay Argentina. Tuy nhiên, bên cạnh những cái tên kể trên, điều khiến giải đấu thêm phần hấp dẫn chính là sự xuất hiện của những “ngựa ô”, những đội tuyển không được đánh giá cao nhưng lại thi đấu bùng nổ, tạo nên cơn địa chấn tại sân chơi lớn nhất hành tinh.
Tính đến nay, World Cup đã trải qua 22 kỳ tổ chức kể từ lần đầu tiên vào năm 1930, và ở mỗi giải đấu, người hâm mộ luôn có dịp chứng kiến những màn trình diễn phi thường đến từ các đội bóng bị đánh giá thấp. Vậy đâu là 7 đội tuyển “ngựa ô” nổi bật nhất trong lịch sử World Cup?
1. Cameroon (World Cup 1990)
Dù chưa có đội tuyển châu Phi nào từng lên ngôi vô địch World Cup, các đại diện đến từ lục địa đen luôn mang đến bất ngờ nhờ lối chơi máu lửa và tinh thần thi đấu quả cảm. Trong số đó, không thể không nhắc đến Cameroon tại World Cup 1990.
Tại kỳ World Cup được tổ chức ở Ý năm 1990, Cameroon rơi vào bảng B cùng Argentina, Romania và Liên Xô. Hầu hết giới chuyên môn đều dự đoán họ sẽ sớm bị loại. Thế nhưng, thực tế lại diễn ra đầy bất ngờ.
Ngay ở trận ra quân, Cameroon đã tạo nên cơn địa chấn khi đánh bại đương kim vô địch Argentina với tỉ số 1-0. Tiếp theo đó, họ thắng Romania 2-1 để sớm giành vé vào vòng knock-out, bất chấp thất bại 0-4 trước Liên Xô ở lượt trận cuối. Với 2 chiến thắng sau 3 trận, Cameroon hiên ngang tiến vào vòng 16 đội với ngôi đầu bảng B, điều chưa từng có đội bóng châu Phi nào làm được trước đó.
Ở vòng 1/8, Cameroon tiếp tục khiến người hâm mộ phấn khích khi vượt qua Colombia với tỉ số 2-1 sau hiệp phụ, trong đó huyền thoại Roger Milla, khi ấy đã 38 tuổi, lập cú đúp ấn tượng. Tại tứ kết, Cameroon thậm chí đã dẫn trước tuyển Anh tới phút 65, nhưng cuối cùng để thua đáng tiếc 2-3 sau hiệp phụ. Dù vậy, hành trình lịch sử đó đã đưa Cameroon trở thành đội tuyển châu Phi đầu tiên lọt vào tứ kết World Cup.
Đến nay, với những trụ cột như Vincent Aboubakar, André Onana và Bryan Mbeumo, Cameroon tiếp tục là một thế lực đáng gờm tại châu Phi và được kỳ vọng sẽ góp mặt ở World Cup 2026. Những chú sư tử bất khuất vẫn luôn là niềm tự hào của bóng đá lục địa đen.
2. Croatia (World Cup 1998)
Chỉ bảy năm sau khi giành độc lập vào năm 1991, Croatia đã khiến cả thế giới bóng đá ngỡ ngàng khi lần đầu góp mặt ở World Cup 1998 và lập tức lọt vào top 3 đội mạnh nhất.
Tại World Cup 1998 trên đất Pháp, Croatia rơi vào bảng H cùng Argentina, Nhật Bản và Jamaica. Khi ấy, ngoài Argentina được đánh giá vượt trội, Croatia, với tư cách là tân binh, không được đánh giá cao hơn Jamaica hay Nhật Bản do thiếu kinh nghiệm quốc tế. Tuy nhiên, đoàn quân áo caro đã nhanh chóng thay đổi mọi định kiến.
Croatia đánh bại Jamaica 3-1 ở trận mở màn, tiếp tục vượt qua Nhật Bản 1-0 và chỉ chịu thất bại trước Argentina ở lượt cuối, khi họ đã chắc chắn giành quyền vào vòng 1/8. Họ vượt qua vòng bảng với vị trí nhì bảng và tạo dựng hình ảnh của một đội tuyển kỷ luật, hiệu quả.
Tại vòng 16 đội, Croatia nhẹ nhàng vượt qua Romania với tỉ số 1-0. Nhưng dấu ấn lớn nhất của họ đến ở vòng tứ kết, khi Croatia tạo nên cơn địa chấn thực sự với chiến thắng 3-0 trước Đức, ứng viên hàng đầu cho chức vô địch.
Tiến vào bán kết, Croatia đối đầu với chủ nhà Pháp với dàn sao như Zidane, Deschamps, Thuram. Dù Davor Šuker ghi bàn mở tỉ số, Croatia vẫn để thua 1-2 bởi cú đúp của Lilian Thuram, qua đó lỡ hẹn với trận chung kết trong tiếc nuối.
Tuy nhiên, Croatia đã khép lại kỳ World Cup đáng nhớ bằng chiến thắng 2-1 trước Hà Lan ở trận tranh hạng ba. Davor Šuker trở thành vua phá lưới của giải đấu với 6 bàn thắng, và đội tuyển Croatia chính thức ghi danh vào lịch sử bóng đá thế giới.
3. Hàn Quốc (World Cup 2002)
World Cup 2002 là dấu mốc không thể quên với bóng đá châu Á, khi Hàn Quốc trở thành đội tuyển đầu tiên của khu vực lọt vào đến vòng bán kết, thành tích tốt nhất trong lịch sử của các đại diện châu lục này. Không chỉ là kỳ World Cup đầu tiên tổ chức tại châu Á (cùng Nhật Bản), mà còn là hành trình kỳ diệu của “những chiến binh Taeguk”.
Là đồng chủ nhà, Hàn Quốc nằm ở bảng D cùng với Mỹ, Bồ Đào Nha và Ba Lan. Với lợi thế sân nhà, sự cổ vũ cuồng nhiệt từ khán giả và dàn cầu thủ chất lượng như đội trưởng Hong Myung-bo (hiện là HLV trưởng), Park Ji-sung hay Ahn Jung-hwan, đội tuyển Hàn Quốc thi đấu cực kỳ thăng hoa.
Họ khép lại vòng bảng với thành tích bất bại, thắng Ba Lan 2-0, hòa Mỹ 1-1 và đánh bại Bồ Đào Nha 1-0 để giành ngôi nhất bảng. Đó là lần đầu tiên Hàn Quốc vượt qua vòng bảng tại một kỳ World Cup, và họ chưa dừng lại ở đó.
Ở vòng 16 đội, Hàn Quốc tạo địa chấn khi đánh bại đội tuyển Ý với tỷ số 2-1, trong trận đấu gây nhiều tranh cãi liên quan đến trọng tài và tấm thẻ đỏ dành cho Francesco Totti. Dù vậy, chiến thắng ấy vẫn giúp Hàn Quốc đi tiếp.
Tại tứ kết, đội chủ nhà tiếp tục gây bất ngờ khi loại Tây Ban Nha trên chấm luân lưu với tỷ số 5-3, sau khi hòa 0-0 ở 120 phút thi đấu.
Hành trình kỳ diệu của Hàn Quốc chỉ khép lại ở vòng bán kết khi họ để thua đội tuyển Đức 0-1. Ở trận tranh hạng ba, họ tiếp tục thất bại trước Thổ Nhĩ Kỳ với tỷ số 2-3 và chính thức khép lại World Cup 2002 với vị trí thứ 4 chung cuộc.
Vị trí thứ tư là thành tích tốt nhất của đội tuyển Hàn Quốc tại World Cup, đồng thời là cột mốc lịch sử cho bóng đá châu Á. Hiện tại, dù đội tuyển xứ kim chi còn nhiều bất ổn nội bộ, nhưng họ vẫn sở hữu đội hình chất lượng với các ngôi sao như Son Heung-min, Lee Kang-in hay Kim Min-jae.
Hàn Quốc vẫn được xem là một trong những thế lực đáng gờm tại World Cup 2026, nhất là khi họ tiếp tục khẳng định vị thế tại các kỳ Asian Cup và vòng loại châu lục.
4. Senegal (World Cup 2002)
Một đội tuyển châu Phi khác xứng đáng góp mặt trong danh sách “ngựa ô” của World Cup chính là Senegal. Trong lịch sử, Senegal mới chỉ có 3 lần tham dự giải đấu lớn nhất hành tinh, và ngay ở lần đầu tiên, tức World Cup 2002, họ đã ngay lập tức tạo nên “địa chấn”.
Tại vòng bảng World Cup 2002, Senegal rơi vào bảng A cùng với những cái tên sừng sỏ: Pháp (đương kim vô địch), Uruguay (hai lần vô địch thế giới) và Đan Mạch, một đội tuyển mạnh tại châu Âu. Trên lý thuyết, đây là bảng đấu “tử thần” và ít ai tin rằng Senegal có thể tạo nên bất ngờ.
Tuy nhiên, Senegal đã khiến cả thế giới sững sờ ngay trận mở màn khi đánh bại Pháp 1-0, tạo ra một trong những cú sốc lớn nhất lịch sử World Cup. Sau đó, họ lần lượt cầm hòa Đan Mạch và Uruguay để kết thúc vòng bảng với vị trí nhì bảng, chính thức giành vé vào vòng 16 đội và loại hai ứng cử viên vô địch là Pháp và Uruguay.
Tiến vào vòng knock-out, Senegal tiếp tục chơi xuất sắc khi vượt qua Thụy Điển với tỷ số 2-1, dù bị dẫn trước ngay từ đầu trận. Tuy nhiên, hành trình của họ dừng lại ở vòng tứ kết sau thất bại 0-1 trước Thổ Nhĩ Kỳ trong hiệp phụ. Đây là trận đấu thứ hai liên tiếp Senegal phải đá 120 phút, và sự xuống sức là điều dễ hiểu đối với một đội bóng chưa có nhiều kinh nghiệm thi đấu đỉnh cao.
Dù vậy, việc lọt vào top 8 đội mạnh nhất thế giới ngay lần đầu dự World Cup là thành tích ngoài mong đợi và vẫn là cột mốc cao nhất của Senegal cho đến nay. Hình ảnh những vũ điệu ăn mừng đầy cảm xúc của El Hadji Diouf, Papa Bouba Diop hay Aliou Cissé (hiện là HLV trưởng) đã in đậm trong ký ức người hâm mộ toàn cầu.
Hiện tại, Senegal đang là một trong những đội tuyển hàng đầu châu Phi, với dàn cầu thủ chất lượng như Sadio Mané, Kalidou Koulibaly, Nicolas Jackson hay thủ môn Edouard Mendy. Với đà phát triển hiện tại, tấm vé tham dự World Cup 2026 hoàn toàn nằm trong tầm tay.
5. Costa Rica (World Cup 2014)
Mặc dù chỉ là một đội tuyển tầm trung tại khu vực CONCACAF, Costa Rica đã khiến cả thế giới ngỡ ngàng tại World Cup 2014 khi tiến vào tới vòng tứ kết và trở thành tâm điểm của giới truyền thông toàn cầu. Đây cũng là kỳ World Cup đáng nhớ nhất trong lịch sử đội bóng Trung Mỹ này.
Tính đến nay, Costa Rica mới chỉ có 5 lần tham dự World Cup, nhưng thành tích mà họ đạt được ở Brazil 2014 là không thể xem thường. Khi đó, Costa Rica rơi vào bảng D, một bảng đấu tử thần với sự góp mặt của ba ông lớn: Anh, Ý và Uruguay. Về lý thuyết, họ là đội yếu nhất bảng, với đội hình không mấy nổi bật và gần như không được kỳ vọng.
Tuy nhiên, ngay trong trận ra quân, Costa Rica đã gây địa chấn khi lội ngược dòng đánh bại Uruguay 3-1. Sau đó, họ tiếp tục tạo nên bất ngờ bằng chiến thắng 1-0 trước tuyển Ý, qua đó chính thức giành vé vào vòng 16 đội chỉ sau 2 lượt trận. Ở trận đấu cuối cùng, Costa Rica hòa Anh 0-0 trong một trận cầu không còn nhiều ý nghĩa về mặt điểm số.
Bước vào vòng 1/8, Costa Rica tiếp tục thể hiện bản lĩnh khi vượt qua Hy Lạp với tỷ số 5-3 trên chấm luân lưu, sau khi hòa 1-1 trong 120 phút thi đấu. Đến vòng tứ kết, họ đối đầu với Hà Lan, ứng cử viên vô địch. Costa Rica đã chơi đầy quả cảm và cầm hòa đối thủ trong suốt thời gian thi đấu chính thức lẫn hiệp phụ, chỉ chịu dừng bước sau loạt sút luân lưu đầy may rủi.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, Costa Rica không còn duy trì được sức mạnh như cách đây 12 năm. Những trụ cột như Keylor Navas, Bryan Ruiz hay Joel Campbell đều đã lớn tuổi hoặc sa sút phong độ, trong khi thế hệ kế cận chưa đủ tầm để tạo nên đột biến.
Việc Costa Rica có giành được vé dự World Cup 2026 hay không vẫn là một dấu hỏi, và nếu có, khả năng họ tái lập kỳ tích như năm 2014 là điều rất khó xảy ra.
6. Croatia (World Cup 2018)
Dù chỉ mới bắt đầu tham dự World Cup từ năm 1998, đội tuyển Croatia đã hai lần khiến cả thế giới kinh ngạc với những chiến tích vượt ngoài mong đợi. Nếu như kỳ tích giành hạng ba tại World Cup 1998 từng gây chấn động, thì hành trình tiến vào trận chung kết tại World Cup 2018 thậm chí còn vĩ đại hơn.
Croatia giành quyền tham dự World Cup 2018 với tư cách là đội nhì bảng I vòng loại khu vực châu Âu. Thời điểm ấy, họ đang sở hữu thế hệ cầu thủ được xem là tài năng và đồng đều nhất lịch sử bóng đá nước này, với những ngôi sao như Luka Modrić, Ivan Rakitić, Ivan Perišić, Marcelo Brozović đều ở đỉnh cao phong độ.
Rơi vào bảng D cùng Argentina, Nigeria và Iceland, Croatia được đánh giá có cơ hội đi tiếp nhưng không nhiều người tin họ sẽ dẫn đầu một cách thuyết phục. Tuy nhiên, đoàn quân của HLV Zlatko Dalić đã gây sốc khi toàn thắng cả 3 trận vòng bảng, giành trọn vẹn 9 điểm, trong đó có chiến thắng đậm 3-0 trước ứng cử viên Argentina.
Bước vào vòng 16 đội, Croatia vất vả vượt qua Đan Mạch trên chấm luân lưu 11m với tỷ số 3-2, sau khi hai đội hòa nhau 1-1 trong 120 phút. Tại tứ kết, họ tiếp tục thể hiện bản lĩnh khi hạ gục chủ nhà Nga, cũng bằng loạt luân lưu định mệnh. Hai chiến thắng đầy kịch tính này đã cho thấy sự lỳ lợm và tinh thần thép của các chiến binh áo caro.
Đối đầu với đội tuyển Anh ở bán kết, Croatia một lần nữa thể hiện bản lĩnh lớn. Dù bị dẫn trước chỉ sau 5 phút, nhưng họ đã gỡ hòa ở phút 68 và kết liễu đối thủ bằng bàn thắng quý giá ở hiệp phụ thứ hai, qua đó lần đầu tiên trong lịch sử giành quyền vào chơi trận chung kết World Cup.
Tuy nhiên, ở trận đấu cuối cùng, Croatia không thể tạo nên bất ngờ trước một đội tuyển Pháp trẻ trung và đầy tốc độ. Sau 3 trận liên tiếp phải chơi hơn 120 phút, thể lực của Croatia bị bào mòn nghiêm trọng, và họ thất bại 2-4 trong trận chung kết.
Hiện nay, bóng đá Croatia đang bước vào giai đoạn chuyển giao. Thế hệ vàng với những cái tên như Luka Modrić, Ivan Rakitić hay Ivan Perišić đã lần lượt giải nghệ hoặc xuống phong độ.
Mặc dù vẫn còn nhiều tài năng trẻ kế thừa, Croatia hiện tại khó tái lập kỳ tích như năm 1998 hay 2018, khi họ từng vào tới chung kết World Cup. Tuy nhiên, với bản lĩnh đã được kiểm chứng, Croatia vẫn luôn là một ẩn số khó lường tại các giải đấu lớn.
7. Ma Rốc (World Cup 2022)
World Cup 2022 là năm mà Argentina lên ngôi một cách thuyết phục, nhưng bên cạnh ánh hào quang của Messi và các đồng đội, Ma Rốc mới là cái tên tạo nên một trong những câu chuyện cổ tích đáng nhớ nhất giải đấu.
Đại diện đến từ châu Phi đã có hành trình kỳ diệu, trở thành đội tuyển đầu tiên của “Lục địa đen” lọt vào bán kết World Cup – một cột mốc lịch sử không chỉ với riêng họ mà còn với cả nền bóng đá châu Phi.
Ma Rốc rơi vào bảng F cùng các đối thủ rất mạnh như Bỉ, đội tuyển xếp hạng 2 FIFA khi đó, Croatia, á quân World Cup 2018, và Canada, một ẩn số đầy tiềm năng. Nhưng trái với mọi dự đoán, Ma Rốc thi đấu đầy bản lĩnh và giành quyền đi tiếp với ngôi đầu bảng, sau khi đánh bại Bỉ 2-0, Canada 2-1 và cầm hòa Croatia 0-0.
Tại vòng 1/8, Ma Rốc đã viết nên một trong những trang sử chói lọi nhất khi cầm hòa Tây Ban Nha trong 120 phút và sau đó đánh bại họ 3-0 trên chấm luân lưu. Thủ thành Bono đã có màn trình diễn xuất thần, trở thành người hùng của toàn đội với những pha cản phá xuất sắc.
Chưa dừng lại ở đó, Ma Rốc tiếp tục gây địa chấn khi đánh bại Bồ Đào Nha 1-0 ở tứ kết, khiến Cristiano Ronaldo phải nói lời chia tay World Cup trong nước mắt. Các ngôi sao như Hakim Ziyech, Achraf Hakimi và đặc biệt là Sofyan Amrabat đã có trận đấu để đời, khoá chặt hàng công của một trong những đội tuyển mạnh nhất châu Âu.
Tuy nhiên, Ma Rốc không thể tạo nên bất ngờ trước một đội tuyển Pháp quá toàn diện ở bán kết và để thua 0-2.Trận tranh hạng ba sau đó cũng kết thúc với thất bại 1-2 trước Croatia, khép lại hành trình tại World Cup 2022 với vị trí thứ tư chung cuộc.
Dẫu vậy, vị trí thứ tư vẫn là kỳ tích chưa từng có với một đại diện châu Phi, và là lời khẳng định mạnh mẽ rằng bóng đá châu Phi hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với những cường quốc hàng đầu thế giới. Với một thế hệ vàng đầy tài năng và nhiệt huyết, Ma Rốc đã truyền cảm hứng mạnh mẽ không chỉ cho người hâm mộ quê nhà mà còn cho cả châu lục.